|
|
Planten van de arme grond Zandgrond is arm aan voedsel, maar planten kunnen er toch in overleven. Een aantal planten doen dat door een ruilhandel met een speciale schimmel. De schimmel maakt stikstof vrij, die de plant nodig heeft. Omgekeerd geeft de plant voedingsstoffen aan de schimmel. Zo kennen we voorbeelden van planten die dit kunnen: Heideplanten op arme zandgronden en Duindoorn in de duinen. In dit thema vinden we vijf planten uit verschillende families die zich in de loop van tienduizenden jaren hebben aangepast aan de arme grond. Tegenover dit thema bevinden zich vijf planten uit dezelfde families die zich juist hebben aangepast aan de voedselrijke grond. Een mooi bewijs hoe in de evolutie een plantenfamilie zich kan aanpassen aan klimaatverandering of standplaats. Arme grond betekent wél een rijke natuur. Juist in gebieden met arme grond is de biodiversiteit het hoogst. Arme gebieden hebben nu juist een bijzondere natuur onder meer bij heide, duinen, kwelders, vennen, beekdalen, moerassen en hoog- en laagveen. Deze bijzondere gebieden worden ernstig bedreigd door te veel stikstof uit de lucht. De belangrijkste oorzaak van de grote hoeveelheid stikstof in de Nederlandse bodem is de intensieve veehouderij. Stikstof zit in ammoniak, dat vrijkomt uit de mest van miljoenen varkens, kippen en koeien in ons land. Als we de bijzondere natuur in ons mooie land willen behouden, dan moeten we de uitstoot drastisch gaan verminderen. |
Kamgras
Cynosurus cri status
 |
 |
Kamgras is een middelhoge, grijsgroene, in dicht groeiende pollen, overblijvende plant. De bloei valt in het begin van de zomer en soms opnieuw in de nazomer. In 'ouderwetse' weilanden en hooiweiden handhaaft het zich goed, maar in de meeste huidige cultuurgraslanden is het bodemgebruik zo intensief en de bemesting zo zwaar, dat Kamgras verdrongen wordt door productievere grassen zoals Engels raaigras.
KAMGRAS
Verspreiding: Europa, m.u.v. oostelijke delen.
Middelhoge, grijsgroene, in dichte pollen groeiende plant. Bloeit in zomer en nazomer.
Nachtsilene
Silene nutans
 |
 |
De Nachtsilene is een middelhoge, overblijvende plant, die bloeit omstreeks de langste dag van het jaar. Nachtsilene is bij uitstek een bloem voor nachtvlinders, de bloemen bloeien drie nachten achtereen voordat zij verwelken. De plant voelt kleverig aan door enkele lijmringen waarmee ongewenste bezoekers zoals mieren uit de bloemen wordt gehouden.
In Nederland tref je de Nachtsilene aan op droge gronden. Het is een typische zoomplant; zij groeit daar waar vegetaties grenzen aan struweel.
NACHTSILENE
Verspreiding: heel Europa.
Middelhoge, overblijvende plant, die bloeit omstreeks de langste dag.
Bloemen: witachtig, met groenig of rood aangelopen onderzijde. In de avond geurend
Kenmerk: bij uitstek een plant voor nachtvlinders.
Scherpe boterbloem
Ranunculus acris
 |
 |
De Scherpe boterbloem is een middelhoge, rechtopstaande, behaarde, overblijvende plant. De bloei met felgele, glanzende bloemen valt van de zomer tot in de winter. Als het droog weer is bezoeken insecten de bloemen vanwege de nectar. De Scherpe boterbloem is bij uitstek een plant van graslanden, en verdraagt beweiding en bemesting. In weilanden wordt de Scherpe boterbloem door het vee gemeden vanwege de scherpe smaak. De plant is giftig, het bijtende sap kan blaren op de huid trekken.
SCHERPE BOTERBLOEM
Verspreiding: heel Europa.
Middelhoge, behaarde, overblijvende plant.
Veldzuring
Rumex acetosa
 |
 |
Veldzuring is een middelhoge tot hoge overblijvende voorzomerbloeier. In mei en juni zien hooilanden er vaak rood van. De Veldzuring werd gewaardeerd als wilde voedselplant, het kauwen op de stengel was een geliefd middel tegen de dorst. Veldzuring is een ingrediënt van sommige gerechten zoals zuringsoep, salades, en als toekruid in sauzen. De verse plant is rijk aan vitamine C en diende als voorjaarsrantsoen tegen scheurbuik en spijsverteringsstoornisen.
VELDZURING
Verspreiding: kosmopoliet in de in de koele en gematigde streken.
Middelhoge tot hoge overblijvende voorzomerbloeier, in mei en juni staan hooilanden er rood van.
Kenmerk: de verse plant is rijk aan vitamine C.
Wondklaver
Anthyllis vulneraria
 |
 |
Wondklaver is een lage, dichtbehaarde, voorzomer en zomerbloeier.
De plant wordt zelden ouder dan vijf jaar en bloeit slechts één of twee keer.
De bloemen zijn goudgeel soms wat rood aangelopen. Op Wondklaver leven de rupsjes van o.a. kleine motjes. Het Dwergblauwtje heeft de Wondklaver als voedselplant, zij legt de eieren in de bloeiwijzen. Ook een snuitkever komt als specialist voor op Wondklaver.
WONDKLAVER
Verspreiding: geheel Europa.
Lage, dichtbehaarde, voorzomer en zomerbloeier.
Bloemen: goudgeel, soms rood aangelopen.